یافته های یك پژوهش شهری مشخص كرد؛
روابط انسانی دركدام محلات پایتخت گرم تر است، رضایت محله های جنوبی
كار در محل: برمبنای یافته های اطلس كیفیت زندگی شهر تهران میزان رضایت شهروندان از روابط میان همسایگان در محله در مناطق جنوبی تهران بیشتر از نیمه شمالی شهر است.
به گزارش كار در محل به نقل از مهر، یكی از ابعاد مهم كیفیت زندگی، كیفیت محیط اجتماعی است كه روابط و تعاملات اجتماعی فرد با سایر افراد در محل زندگی را دربر می گیرد. در سطح محله، شبكه های همسایگی، شامل تعدادی خانوار مجاور با گستره ای از روابط اجتماعی و الگوهای رفتاری نسبتاً مشترك اند كه یكی از گونه های مهم اجتماع شهری را شكل می دهند. برمبنای یافته های تجربی، پیوندهای همسایگی نیازمند محیط های ارزشی ای است كه در آن، ارزش های اجتماع گرایانه بر ارزش های فردگرایانه غلبه داشته باشد. با رشد بیش از پیش شهرنشینی و تشكیل كلانشهرها، جامعه شهری بیشتر از هر زمانی با مسئله زوال محله یا همسایگی روبه رو شده است. رشد شتابان شهر همراه با غلبه فضاهای مجازی و توسعه روابط مجازی در شهرهای مدرن، علاوه بر اینكه گرمی روابط اجتماعی را در شهرها كاهش و زمینه بیگانگی جمعی را فراهم آورده، اهمیت اجتماعی مكان و هویت های محلی همچون همسایگی را شدیداً تضعیف كرده و پیوندهای همسایگی بعضی از كاركردهای مشتركی كه همسایگان در بهبود زندگی یكدیگر می كردند، امروزه به دست نهادهای اجتماعی مانند بانك، مدرسه، دانشگاه، مؤسسات عمومی و خدماتی انجام می شود. در گذشته، افراد در محله ها یكدیگر را می شناختند و پیوندهای قومی، زبانی، مذهبی و فرهنگی، آنان را به هم پیوند می داد و ضریب اعتماد اجتماعی و در نتیجه احساس امنیت در میان همسایه ها و هم محله ای ها بالا بود. افزایش در اندازه و تراكم جمعیت در كلان شهرها ناهمگونی های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به وجود می آورد كه این امر سبب تضعیف روابط و افزایش ناآشنایی و گمنامی خواهد شد. این پدیده، دو سویه متضاد را به دنبال داشته است. از یك طرف كاهش فشار كنترل بیرونی، آزادی های فردی را افزایش داده و به افراد آزادی عمل بیشتری در انتخاب شیوه زندگی به دور از نظارت دائمی دیگران داده است، اما از جانب دیگر با تشدید بیگانگی به پیامدهایی چون احساس ناامنی و بی تفاوتی مدنی نسبت به اطرافیان منجر گردیده است. به جهت همین تأثیرات بنیادی بر زندگی شهروندان است كه ارزیابی ذهنی آنها از محیط اجتماعی پیرامونشان، بعدی مهم در سنجش كیفیت زندگی به شمار می آید. در پیمایش رصد كیفیت زندگی شهری كه اخیرا داده های آن انتشار یافته است، به سوژه بافت اجتماعی و فرهنگی محله و تعاملات شهروندان پرداخته شده است. ارزیابی افراد از نوع روابط مردم محله، ارتباط مردم با فروشندگان محله، رضایت از یكدست بودن جمعیت از نظر قومی و فرهنگی و وجود افراد معتمد در محله برای حل مشكلات محلی همچون مواردی است كه در این بخش مطرح شده و نظر شهروندان در مورد هر یك پرسیده شده است. در نهایت، از تركیب این آیتم ها، شاخص كلی رضایت از روابط اجتماعی و بافت فرهنگی ساخته شده است. بااینكه این شاخص مستقیماً به عملكرد شهرداری ارتباط ندارد، برای مدیران شهری اهمیت آن در شناخت پتانسیل های مردمی به منظور جلب مشاركت برای حل مسائل محلی است. محله هایی كه در این شاخص وضعیت بهتری دارند، از ظرفیت بالاتری برای همكاری مدنی جهت بهبود وضعیت زندگی در محله برخوردار می باشند. رضایت از روابط بین همسایگان میانگین نمره رضایت شهروندان تهرانی از روابط میان همسایگان ۶۵ از ۱۰۰ است. میزان رضایت شهروندان از روابط میان همسایگان در محله در مناطق جنوبی تهران بیشتر از نیمه شمالی شهر است. مقایسه مناطق نیز نشان داده است كه مناطق ۱۹، ۲۰ و ۲۱ دارای بیشترین رضایت و منطقه های ۳، ۱ و ۵ دارای پایین ترین سطح رضایت هستند. لیكن در همه مناطق، میانگین نمره رضایت شهروندان بالاتر از حد متوسط است. در میان محله های تهران، سرخه حصار (۱۳)، شوش (۱۵)، سیزده آبان (۲۰)، دولتخواه شمالی (۱۹) و دانشگاه شریف (۲۲) بالاترین نمره رضایت را به خود اختصاص داده اند. پایین ترین میزان رضایت نیز به محله های محمودیه (۱)، داوودیه (۳)، مرادآباد (۵)، اباذر (۵) و امامزاده قاسم (۱) مربوط است. در كل ۳۳۵ محله بررسی شده، نمره رضایت از روابط میان همسایگان در ۲۹۹ محله بالاتر از حد متوسط بوده و بقیه محلات نمره ای پایین تر داشته اند.
رضایت از افراد معتمد و شناخته شده برای حل مسائل محله ای یكی از سازوكارهای سنتی رفع اختلافات و حل مشكلات جمعی، بهره گیری از افراد شناخته شده محلی است. با عنایت به اطلاعات به دست آمده، بنظر می رسد این سازوكار در محله های شهری قدرت چندانی ندارد، برای اینكه میانگین نمره كل شهر تهران در این مورد ۳۷ از ۱۰۰ است. در این بعد منطقه های ۲۰، ۱۲ و ۲۲ بیشترین میزان رضایت را از وجود افراد معتمد محلی داشته اند و پایین ترین میزان رضایت هم در مناطق ۶، ۳ و ۱۰ گزارش شده است. در بین محلات تهران، بیشترین میزان رضایت از وجود افراد معتمد در محله از طرف ساكنان سپهر (۲)، آپادانا (۵)، هفت حوض (۸)، فرحزاد (۲) و شهران شمالی (۵) گزارش شده است. در مقابل ساكنان محله های نفت (۵)، جنت آباد جنوبی (۵)، كاووسیه (۳)، كوهسار (۵) و شهرزیبا (۵) پایین ترین میزان رضایت را اعلام نموده اند. در مجموع ۳۳۵ محله، ۸۴ محله رضایت از وجود افراد معتمد و شناخته شده برای حل مسائل محلی در محله شان را بالاتر از متوسط ارزیابی كرده اند.
رضایت از یكدست بودن مردم محله (قومی و فرهنگی) رضایت از یكدست بودن قومی و فرهنگی مردم محله همچون موارد بررسی شده در پیمایش رصد كیفیت زندگی شهری است. بطور كلی میزان رضایت شهروندان از یكدست بودن مردم محله در كل شهر ۴۴ از ۱۰۰ یعنی پایین تر از حد متوسط است. بیشترین میزان رضایت در منطقه های ۱۹، ۲۰ و ۱۷ وجود دارد و در مقابل پایین ترین میزان رضایت را نیز ساكنان منطقه های ۱۰، ۲۱ و ۱۵ ابراز كرده اند. در میان محلات تهران، بیشترین رضایت به محله های سپهر (۲)، خانی آباد شمالی (۱۹)، نیاوران (۱)، هفت حوض (۸) و حشمت الدوله (۱۱) اختصاص دارد. پایین ترین میزان رضایت نیز از محله های خلیج فارس جنوبی (۱۸)، صفا (۱۳)، افسریه شمالی (۱۵)، مخصوص (۱۱) و شهدای گمنام (۱۴) گزارش شده است. از مجموع ۳۳۵ محله بررسی شده نمره رضایت ۱۱۲ محله بالاتر از حد متوسط است.
بررسی اطلاعات مربوط به شاخص رضایت از روابط اجتماعی و بافت فرهنگی محله، نشان داده است در بین محلات شهر تهران بالاترین نمره رضایت به محله های خانی آباد شمالی (۱۹)، سرخه حصار (۱۳)، هفت حوض (۸)، دانشگاه شریف (۲۲) و آپادانا (۵) متعلق می باشد. محله های محمودیه (۱)، داوودیه (۳)، شهرزیبا (۵)، صفا (۱۳) و بهاران (۵) كمترین نمره در این شاخص را داشته اند. در این شاخص ۲۱۳ محله از ۳۳۵ محله بررسی شده نمره ای بالاتر از حد متوسط به دست آورده اند.
برمبنای گویه های مطرح شده در پیمایش رصد كیفیت زندگی، شاخص رضایت از روابط اجتماعی و بافت فرهنگی محله ساخته شده است. شاخص كلی رضایت از روابط اجتماعی و بافت فرهنگی محله، نشان دهنده میزان رضایت شهروندان از محیط اجتماعی محل زندگی شان است. این شاخص نشان داده است شهروندان تا چه اندازه از روابط بین ساكنان محله، میزان یكدست بودن قومی و فرهنگی ساكنان و همین طور وجود افراد معتمد و شناخته شده در محله راضی هستند. بر طبق این شاخص، میانگین كلی رضایت ساكنان تهران ۵۳ از ۱۰۰ است. همانطور كه در جدول دیده می شود، مناطق ۲۰، ۱۹ و ۱۶ از بیشترین میزان رضایت برخوردار می باشند درحالی كه پایین ترین میزان رضایت متعلق به مناطق ۳، ۱۰ و ۵ است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب